آیه 155 سوره انعام

از دانشنامه‌ی اسلامی

وَهَٰذَا كِتَابٌ أَنْزَلْنَاهُ مُبَارَكٌ فَاتَّبِعُوهُ وَاتَّقُوا لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ

[6–155] (مشاهده آیه در سوره)


<<154 آیه 155 سوره انعام 156>>
سوره :سوره انعام (6)
جزء :8
نزول :مکه

ترتیل

ترجمه (مکارم شیرازی)

ترجمه های فارسی

و این (قرآن) کتابی است که ما با برکت و خیر بسیار فرستادیم، از آن پیروی کنید و پرهیزکار شوید، شاید مشمول مرحمت خدا گردید.

و این [قرآن] کتابی پرفایده است که ما آن را نازل کردیم پس آن را پیروی کنید و [از مخالفت با آن] بپرهیزید تا مشمول رحمت شوید.

و اين، خجسته كتابى است كه ما آن را نازل كرديم؛ پس، از آن پيروى كنيد و پرهيزگارى نماييد، باشد كه مورد رحمت قرار گيريد،

اين كتابى است مبارك. آن را نازل كرده‌ايم. پس، از آن پيروى كنيد و پرهيزگار باشيد، باشد كه مورد رحمت قرار گيريد.

و این کتابی است پر برکت، که ما (بر تو) نازل کردیم؛ از آن پیروی کنید، و پرهیزگاری پیشه نمائید، باشد که مورد رحمت (خدا) قرار گیرید!

ترجمه های انگلیسی(English translations)

And this Book that We have sent down is a blessed one; so follow it, and be Godwary so that you may receive [His] mercy.

And this is a Book We have revealed, blessed; therefore follow it and guard (against evil) that mercy may be shown to you.

And this is a blessed Scripture which We have revealed. So follow it and ward off (evil), that ye may find mercy.

And this is a Book which We have revealed as a blessing: so follow it and be righteous, that ye may receive mercy:

معانی کلمات آیه

مبارك: پر فائده. بركت: فائده ثابت، نمو، زيادت و مانند آن.

تفسیر آیه

تفسیر نور (محسن قرائتی)


وَ هذا كِتابٌ أَنْزَلْناهُ مُبارَكٌ فَاتَّبِعُوهُ وَ اتَّقُوا لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ «155»

واين (قرآن) كتابى است مبارك كه آن را نازل كرديم. پس آن را پيروى نموده و تقوا پيشه كنيد، باشد كه مورد رحمت قرار گيريد.

أَنْ تَقُولُوا إِنَّما أُنْزِلَ الْكِتابُ عَلى‌ طائِفَتَيْنِ مِنْ قَبْلِنا وَ إِنْ كُنَّا عَنْ دِراسَتِهِمْ لَغافِلِينَ «156»

(آن قرآن را نازل كرديم) تا نگوييد كتاب (آسمانى)، فقط بر دو طايفه‌ى (يهود و نصارى) كه پيش از ما بودند نازل شده است و ما از علوم آنان بى خبر بوده‌ايم.

نکته ها

كلمه‌ «مُبارَكٌ» از ريشه‌ى «بركت»، بر دو امر تأكيد مى‌كند: 1. ريشه قوى و ثابت. 2. رشد دائم. قرآن، هم داراى مطالبى اساسى و تغييرناپذير و استوار است و هم با گذشت زمان، پرده‌هايى از اسرارش كشف و روز به روز جلوه‌ى آن بيشتر مى‌شود.

جلد 2 - صفحه 588

«أَنْ تَقُولُوا» به معناى «لئلّا تقولوا» است، يعنى: تا نگوييد و بهانه نگيريد.

«دراسة» به معناى تلاوت و علم است.

پیام ها

1- قرآن، تنها كتاب تئورى و نظرى نيست، بلكه كتاب سعادت و برنامه‌ى عمل انسان است. كتاب ... فَاتَّبِعُوهُ‌

2- سعادت بشر در دو چيز است: اطاعت حقّ، اجتناب از باطل. «فَاتَّبِعُوهُ وَ اتَّقُوا»

3- خداوند، حجّت را بر مردم تمام كرده است. كِتابٌ أَنْزَلْناهُ‌ ... أَنْ تَقُولُوا

4- دستگاه تبليغاتى مسلمانان بايد براى هر كشور و ملّت و زبانى، برنامه‌هاى صحيح در سطح جهان آماده كند، تا حجّت بر آنان تمام شود و نگويند ما از حقّ بى‌خبر بوديم. أَنْ تَقُولُوا ... كُنَّا عَنْ دِراسَتِهِمْ لَغافِلِينَ‌

تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)


وَ هذا كِتابٌ أَنْزَلْناهُ مُبارَكٌ فَاتَّبِعُوهُ وَ اتَّقُوا لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ (155)

وَ هذا كِتابٌ أَنْزَلْناهُ مُبارَكٌ‌: اين قرآن كتابى است كه نازل فرموده‌ايم آن را بسيار با بركت و كثير النفع‌ فَاتَّبِعُوهُ وَ اتَّقُوا: پس متابعت كنيد آن را و بپرهيزيد از مخالفت احكام آن‌ لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ‌: براى آنكه رحم كرده شويد و اميدوار باشيد به رحمت واسعه الهى بسبب عمل به قرآن.

حضرت امير المؤمنين عليه السّلام فرمايد: نازل فرموده خداى تعالى بر پيغمبر صلى اللّه عليه و آله كتاب بزرگوار قرآن را در حاليكه نورى است كه فرو نشانده و خاموش نمى‌شود چراغهاى روشن آن، و چراغى است كه خاموش نمى‌شود روشنائى آن، و دريائى است كه يافت نمى‌شود قعر آن، و راه راستى است كه گمراه نشود طرق واضحه آن، و شعاعى است كه تاريك كرده نمى‌شود روشنائى آن، و فرقانى است ميان حق و باطل كه فرو نمى‌نشيند برهان ساطع آن، و اساسى است كه ويران كرده نشود اصول آن، و شفائى است كه ترسيده نمى‌شود بيماريهاى آن، و غالبى است كه شكست داده نمى‌شوند نصرت دهندگان آن؛ پس قرآن معدن ايمان، و مركز حقيقى آنست. «1»


تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)


وَ هذا كِتابٌ أَنْزَلْناهُ مُبارَكٌ فَاتَّبِعُوهُ وَ اتَّقُوا لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ (155)

ترجمه‌

و اين كتابى استكه نازل نموديم آنرا كه مبارك است پس پيروى كنيد آنرا و بپرهيزيد باشد كه شما رحم كرده شويد.

تفسير

و اين قرآن مجيد نيز كتاب آسمانى استكه فرستاديم آنرا و مزيّت دارد بر تمام كتب سماوى در منافع دنيا و دين پس متابعت نمائيد احكام آنرا و بپرهيزيد از مخالفت آن تا مورد رحمت الهى شويد ..

اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)


وَ هذا كِتاب‌ٌ أَنزَلناه‌ُ مُبارَك‌ٌ فَاتَّبِعُوه‌ُ وَ اتَّقُوا لَعَلَّكُم‌ تُرحَمُون‌َ (155)

و ‌اينکه‌ قرآن‌ كتابي‌ ‌است‌ ‌که‌ ‌ما نازل‌ فرموديم‌ ‌که‌ داراي‌ بركات‌ كثير ‌است‌ ‌پس‌ واجب‌ ‌است‌ ‌او‌ ‌را‌ متابعت‌ كنيد و ‌از‌ مخالفت‌ ‌او‌ بپرهيزيد ‌تا‌ آنكه‌ مشمول‌ رحمتهاي‌ الهي‌ شويد.

وَ هذا كِتاب‌ٌ تارة ‌در‌ اشاره‌ بقرآن‌ تعبير بهذا ميفرمايد مثل‌ ‌اينکه‌ مورد و تارة تعبير بذلك‌ مينمايد مثل‌ ذلِك‌َ الكِتاب‌ُ لا رَيب‌َ فِيه‌ِ بقره‌ ‌آيه‌ 1، ‌با‌ اينكه‌ ‌هذا‌ اشاره‌ بقريب‌ ‌است‌ و ‌ذلک‌ اشاره‌ ببعيد و ذاك‌ اشاره‌ بمتوسط ‌براي‌ اينست‌ ‌که‌ قرآن‌ ‌از‌ نظر ‌به‌ اينكه‌ ‌از‌ مقام‌ بسيار رفيعي‌ ‌از‌ مقام‌ صقع‌ ربوبي‌ نازل‌ ‌شده‌ بسيار بعيد ‌است‌ و ‌از‌ حيث‌ اينكه‌ ‌در‌ دسترس‌ عموم‌ امت‌ قرار گرفته‌ بسيار قريب‌ ‌است‌ و حكماء گفتند (‌لو‌ ‌لا‌ الحيثيات‌ لبطلت‌ الحكمة) و اطلاق‌ كتاب‌ ‌بر‌ قرآن‌ ‌براي‌ اينست‌ ‌که‌ مجموع‌ ‌در‌ دفتين‌ ‌است‌ و بمجرد نزول‌ كتاب‌ وحي‌ مينوشتند و اسامي‌ قرآن‌ ‌را‌ ‌ما ‌در‌ جلد اول‌ ‌در‌ اول‌ كتاب‌ متذكر شده‌ايم‌: رحمت‌، ذكر، كتاب‌ عزيز، حق‌، ميزان‌، بصائر، احسن‌ الحديث‌، متشابه‌، مثاني‌، حق‌ اليقين‌، تذكرة، كتاب‌ حكيم‌، قيم‌ ‌لا‌ عوج‌ ‌فيه‌ و ‌غير‌ اينها.

أَنزَلناه‌ُ مراتب‌ نزول‌ قرآن‌ ‌در‌ مقدمه‌ گفتار نهم‌ ذكر ‌شده‌: 1‌-‌ ‌در‌ لوح‌ محفوظ 2‌-‌ ‌در‌ بيت‌ المعمور 3‌-‌ ‌بر‌ جبرئيل‌ (ع‌) 4‌-‌ ‌بر‌ قلب‌ نبي‌ صلّي‌ اللّه‌ ‌عليه‌ و آله‌ و سلّم‌.

مبارك‌ يكي‌ ‌از‌ اسامي‌ قرآن‌ مبارك‌ ‌است‌ معناي‌ بركت‌ نعمتي‌ ‌است‌ ‌که‌ رو بازدياد ‌است‌ و بركات‌ قرآن‌ بسيار ‌است‌ يكي‌ آنكه‌ ميفرمايد يَهدِي‌ لِلَّتِي‌ هِي‌َ أَقوَم‌ُ اسري‌ ‌آيه‌ 9، ‌که‌ راهي‌ ‌است‌ ‌که‌ مستقيم‌تر و محكم‌تر و ‌با‌ دوام‌تر ‌از‌ ‌او‌ نيست‌ و احد ثقلين‌ ‌است‌ ‌که‌ تمسك‌ باو گمراهي‌ ندارد و معجزه‌ باقيه‌ ‌است‌ ‌تا‌ دامنه‌ قيامت‌ و جهات‌ معجزه‌ بودن‌ ‌آن‌ ‌را‌ ‌در‌ جلد اول‌ ‌در‌ مقدمه‌ متذكر شده‌ايم‌ وَ لا رَطب‌ٍ وَ لا يابِس‌ٍ إِلّا فِي‌ كِتاب‌ٍ مُبِين‌ٍ انعام‌ ‌آيه‌ 59، و مشتمل‌ ‌بر‌ فنون‌ علميه‌، جنبه‌ عقائد

جلد 7 - صفحه 249

اخلاقي‌، معاشرت‌، وظائف‌ عملي‌، ازدواج‌، حدود، ديات‌، معاملات‌، بشارات‌، انذارات‌، اخبار غيبي‌، جنبه‌ تاريخي‌، قصص‌، مواعظ، فنون‌ جنگي‌ و ‌غير‌ اينها و روز بروز كشفيات‌ ‌آن‌ بيشتر و روشن‌تر ميشود فَاتَّبِعُوه‌ُ البته‌ بايد لازم‌ و حتم‌ ‌است‌ ‌که‌ چنين‌ امر ‌با‌ بركت‌ ‌را‌ متابعت‌ كرد ‌که‌ سعادت‌ دنيا و آخرت‌ و نجات‌ ‌از‌ مهالك‌ نشأتين‌ ‌را‌ ‌در‌ بردارد.

وَ اتَّقُوا بپرهيزيد ‌از‌ مخالفت‌ ‌او‌ ‌ يا ‌ اهانت‌ باو ‌ يا ‌ عدم‌ مراعات‌ احترامات‌ ‌او‌ ‌که‌ باعث‌ خسران‌ دنيا و آخرت‌ ‌است‌ لَعَلَّكُم‌ تُرحَمُون‌َ تعبير بلعل‌ّ ‌براي‌ اينست‌ ‌که‌ قرآن‌ بتنهايي‌ كافي‌ نيست‌ مثل‌ ‌آن‌ ملعون‌ نباشيد ‌که‌ ‌گفت‌ (حسبنا كتاب‌ اللّه‌) قرآن‌ محكم‌ دارد، متشابه‌ دارد، مطلق‌، مقيد، عام‌، خاص‌، رموز كنايات‌، ظاهر، باطن‌ بلكه‌ هفتاد بطن‌، ناسخ‌، منسوخ‌ و ‌غير‌ اينها دارد احتياج‌ بمبيّن‌ دارد

‌ما يعرف‌ القرآن‌ الّا ‌من‌ خوطب‌ ‌به‌

احد ثقلين‌ ‌است‌ ثقل‌ دوم‌ ‌هم‌ لازم‌ ‌است‌ و ‌از‌ ‌هم‌ جدا نميشوند ‌اگر‌ تمسك‌ بهردو ثقل‌ شد پيغمبر صلّي‌ اللّه‌ ‌عليه‌ و آله‌ و سلّم‌ ميفرمايد

لن‌ تضلوا ابدا

‌پس‌ مورد رحمت‌ خواهيد شد.

برگزیده تفسیر نمونه


(آیه 155)

در این آیه، اشاره به نزول قرآن و تعلیمات آن کرده و بحث آیه گذشته را تکمیل می نماید و می گوید: «این کتابی است که ما نازل کرده ایم، کتابی است با عظمت و پربرکت و سر چشمه انواع خیرات و نیکیها» (وَ هذا کتابٌ أَنزَلناهُ مُبارَکٌ). و «چون چنین است بطور کامل از آن پیروی کنید، و پرهیزکاری پیشه نمایید و از مخالفت با آن بپرهیزید شاید مشمول رحمت خدا گردید» (فَاتَّبِعُوهُ وَ اتَّقُوا لَعَلَّکم تُرحَمُونَ).

سایرتفاسیر این آیه را می توانید در سایت قرآن مشاهده کنید:

تفسیر های فارسی

ترجمه تفسیر المیزان

تفسیر خسروی

تفسیر عاملی

تفسیر جامع

تفسیر های عربی

تفسیر المیزان

تفسیر مجمع البیان

تفسیر نور الثقلین

تفسیر الصافی

تفسیر الکاشف

پانویس

  1. تفسیر احسن الحدیث، سید علی اکبر قرشی

منابع